!!! RADYOAKTİF ATIK TESLİM ETMEDEN ÖNCE RADYOAKTİF ATIK YÖNETİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜNDEN Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir. EPOSTA ADRESİ İLE RANDEVU ALINMASI ZORUNLUDUR !!!
!!! 07.11.2023 TARİH VE 32362 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANAN " RADYOAKTİF ATIK VE KULLANILMIŞ YAKIT YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ"NİN 19. MADDE 2. FIKRASI VE 22. MADDE 1. FIKRASI GEREĞİNCE RADYOAKTİF ATIK PAKETLERİNİN ATIK KABUL KOŞULLARINA UYGUNLUĞU RADYOAKTİF ATIKLARI ORTAYA ÇIKARAN FAALİYET İÇİN YETKİLENDİRİLEN KİŞİ TARAFINDAN SAĞLANMAK ZORUNDADIR!!!
!!! 07.11.2023 TARİH VE 32362 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANAN RADYOAKTİF ATIK VE KULLANILMIŞ YAKIT YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ’NİN 13. MADDE 1.FIKRASI “KULLANIM DIŞI KALMIŞ KAPALI KAYNAKLAR HİÇBİR ŞEKİLDE ÇEVREYE BIRAKILAMAZ VEYA YETKİLENDİRİLEN KİŞİ TARAFINDAN NİHAİ OLARAK DEPOLANAMAZ. BU KAYNAKLAR MAHRECİNE İADE EDİLİR, BUNUN MÜMKÜN OLMADIĞI DURUMDA RADYOAKTİF ATIK TESİSİNE TESLİM EDİLİR.” İFADESİ GEREĞİNCE TESİSİMİZE TESLİM EDİLMEK İSTENEN KAPALI RADYOAKTİF ATIKLARIN MAHRECİNE İADE EDİLEMEMESİNİN GEREKÇESİ SUNULMADAN, KAPALI RADYOAKTİF KAYNAKLAR TESİSİMİZE KABUL EDİLMEYECEKTİR!
RADYOAKTİF KAYNAKLARIN GEÇİCİ DEPOLANMASINA YÖNELİK TESLİM KOŞULLARI
!!! RADYOAKTİF ATIK TESLİM ETMEDEN ÖNCE RADYOAKTİF ATIK YÖNETİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜNDEN Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir. EPOSTA ADRESİ İLE RANDEVU ALINMASI ZORUNLUDUR !!!
!!! 07.11.2023 TARİH VE 32362 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANAN " RADYOAKTİF ATIK VE KULLANILMIŞ YAKIT YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ"NİN 19. MADDE 2. FIKRASI VE 22. MADDE 1. FIKRASI GEREĞİNCE RADYOAKTİF ATIK PAKETLERİNİN ATIK KABUL KOŞULLARINA UYGUNLUĞU RADYOAKTİF ATIKLARI ORTAYA ÇIKARAN FAALİYET İÇİN YETKİLENDİRİLEN KİŞİ TARAFINDAN SAĞLANMAK ZORUNDADIR!!!
!!! 07.11.2023 TARİH VE 32362 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANAN RADYOAKTİF ATIK VE KULLANILMIŞ YAKIT YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ’NİN 13. MADDE 1.FIKRASI “KULLANIM DIŞI KALMIŞ KAPALI KAYNAKLAR HİÇBİR ŞEKİLDE ÇEVREYE BIRAKILAMAZ VEYA YETKİLENDİRİLEN KİŞİ TARAFINDAN NİHAİ OLARAK DEPOLANAMAZ. BU KAYNAKLAR MAHRECİNE İADE EDİLİR, BUNUN MÜMKÜN OLMADIĞI DURUMDA RADYOAKTİF ATIK TESİSİNE TESLİM EDİLİR.” İFADESİ GEREĞİNCE TESİSİMİZE TESLİM EDİLMEK İSTENEN KAPALI RADYOAKTİF ATIKLARIN MAHRECİNE İADE EDİLEMEMESİNİN GEREKÇESİ SUNULMADAN, KAPALI RADYOAKTİF KAYNAKLAR TESİSİMİZE KABUL EDİLMEYECEKTİR!
RADYOAKTİF ATIK YÖNETİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ
(RAYK)
Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu bünyesinde bulunan Radyoaktif Atık Yönetimi Koordinatörlüğü ülkemizdeki radyoaktif madde kullanımından kaynaklanan radyoaktif atıkların toplanması, kabul edilmesi, etiketlenmesi, paketlenmesi, depolanmasından sorumludur. Aynı zamanda bu konulara ilişkin ulusal ve uluslararası mevzuatları uygulamakla, teknik, sosyal, ekonomik ve politik çalışmaları takip etmekle ilgili sorumlulukları yerine getirir.
Bu sorumluluklar yerine getirilirken radyoaktif atık yönetiminin temel ilkeleri olan insan sağlığının korunması, çevrenin korunması, sınırlar ötesinin korunması, gelecek nesillerin korunması, gelecek nesillere minimum sorumluluk bırakılması etik ilkeleri ile, atık oluşumunun minimize edilmesi, tesislerin güvenliğinin, yönetim basamakları arasındaki bağlılık ve bütünlüğün sağlanmasını ve tüm bu işlemlerin ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olarak yapılması temel alınır.
Türkiye’nin ilk ve tek lisanslı radyoaktif atık tesisi olan Radyoaktif Atık Yönetimi Tesisi 1989 yılında kurulmuştur.
!!! RADYOAKTİF ATIK TESLİM ETMEDEN ÖNCE RADYOAKTİF ATIK YÖNETİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜNDEN Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir. EPOSTA ADRESİ İLE RANDEVU ALINMASI ZORUNLUDUR !!!
!!! 07.11.2023 TARİH VE 32362 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANAN " RADYOAKTİF ATIK VE KULLANILMIŞ YAKIT YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ"NİN 19. MADDE 2. FIKRASI VE 22. MADDE 1. FIKRASI GEREĞİNCE RADYOAKTİF ATIK PAKETLERİNİN ATIK KABUL KOŞULLARINA UYGUNLUĞU RADYOAKTİF ATIKLARI ORTAYA ÇIKARAN FAALİYET İÇİN YETKİLENDİRİLEN KİŞİ TARAFINDAN SAĞLANMAK ZORUNDADIR!!!
!!! 07.11.2023 TARİH VE 32362 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANAN RADYOAKTİF ATIK VE KULLANILMIŞ YAKIT YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ’NİN 13. MADDE 1.FIKRASI “KULLANIM DIŞI KALMIŞ KAPALI KAYNAKLAR HİÇBİR ŞEKİLDE ÇEVREYE BIRAKILAMAZ VEYA YETKİLENDİRİLEN KİŞİ TARAFINDAN NİHAİ OLARAK DEPOLANAMAZ. BU KAYNAKLAR MAHRECİNE İADE EDİLİR, BUNUN MÜMKÜN OLMADIĞI DURUMDA RADYOAKTİF ATIK TESİSİNE TESLİM EDİLİR.” İFADESİ GEREĞİNCE TESİSİMİZE TESLİM EDİLMEK İSTENEN KAPALI RADYOAKTİF ATIKLARIN MAHRECİNE İADE EDİLEMEMESİNİN GEREKÇESİ SUNULMADAN, KAPALI RADYOAKTİF KAYNAKLAR TESİSİMİZE KABUL EDİLMEYECEKTİR!
ATIK KABUL KOŞULLARI
Radyoaktif atık kabul koşulları, Türkiye Cumhuriyeti mevzuatı, uluslararası kabul görmüş standart ve tavsiyeler, Tesis kapasitesi ve işletme sırasında kazanılan deneyimler ışığında belirlenmiştir. Radyoaktif atık üreticilerinin atık teslimi için uyması gereken radyoaktif atık kabul koşulları aşağıda belirtilmiştir.
Radyonüklit içeriği
Tesise radyoaktif atık kabulü, “Radyasyon Tesislerine ve Radyasyon Uygulamalarına İlişkin Yetkilendirmeler Yönetmeliği’nde yer alan “Ek 4 Radyoizotopların Muafiyet Sınırları tablosunda yer alan radyonüklitler ile sınırlıdır.
Aktivite
Radyasyon Tesislerine ve Radyasyon Uygulamalarına İlişkin Yetkilendirmeler Yönetmeliği’nde Ek 4’ünde belirtilen aktivite ve aktivite konsantrasyon limitlerinin altında kalan radyoaktif kaynakların radyoaktif atık olarak teslim edilmesi gerekmez. Ayrıca Tesise kabul edilen radyoaktif atıkların üst bir aktivite ve aktivite konsantrasyon limitleri bulunmamaktadır. Eğer radyoaktif atık teslim etmek isteyen kuruluşlar yüksek aktiviteli kaynakları radyoaktif atık olarak teslim etmek isterlerse atık kabul koşullarında bulunan diğer maddelerinde belirtilen (yüzey dozu, kritiklik, gaz çıkışı, ısı çıkışı, doz hızı, vb.) kriterlere uyacak şekilde ek bir zırhlama yaparak radyoaktif atıklarını teslim etmelilerdir. Radyoaktif kaynakların üretim aktivitesi değeri hangi hizmet kalemine giriyorsa, o hizmet kaleminden ücretlendirmesi yapılır; üretim tarihi harici zamanlardaki (atığın teslim edildiği, başvuru yapıldığı ya da kullanım dışı kaldığı andaki, vb.) radyoaktivite değeri üzerinden ücretlendirme yapılmaz. Aktivite değeri (NDK lisans belgesi, üretim sertifikası, kaynak sertifikası, analiz raporu vb.) teslimat esnasında RAİT personeline sunulmak zorundadır.
Doz Hızı
Tesisimize teslim edilecek adi paket, A tipi, B tipi, C tipi, konteyner gibi paketlerle paketlenmiş veya paketlenmemiş ya da orijinal zırhı ile teslim edilmek istenen radyoaktif atıkların paketinin veya orijinal zırhının hiçbir noktasındaki yüzey doz hızı 30 µSv/h değerini geçemez.
Bu değeri aştığı durumlarda atık üreticisi ve taşıyıcı firma, yüzey doz hızını 30 µSv/h değerine düşürecek ilave paketleme veya zırhlama tedbirlerini almakla yükümlüdür.
Yüzey Kontaminasyonu
Radyoaktif cihaz, malzeme ya da atık paketi yüzeyi radyoaktif bulaşma sınırları aşağıda verilen değerlere uymalıdır. Bu değerlerin üstü kirlilik içeriyorsa temiz bir taşıma kabına yerleştirilmelidir.
Nükleer Kritiklik
Sertifikalı taşıma kaplarında zırhlama malzemesi olarak kullanılan Depleted Uranium (DU); eğitim, araştırma maksadıyla kullanılmış nükleer bileşik içeren çözeltiler ve kimyasal bileşikler hariç kullanılmış yakıt ve kritik olabilecek taze yakıt ve benzeri nükleer bileşik içeren nükleer maddeler tesisimize radyoaktif atık olarak kabul edilmemektedir.
Depleted Uranium (DU); eğitim, araştırma maksadıyla kullanılmış nükleer bileşik içeren çözeltiler ve kimyasal bileşikler 8.07.2005 tarihli 25869 Resmi Gazete sayılı "Radyoaktif Maddenin Güvenli Taşınması Yönetmeliği"nde belirtilen, kritiklik güvenliğini sağlayan ve NDK tarafından onay verilen mahfaza sistemi içerisinde Tesisimize kabul edilir.
Kritiklik güvenliği; aynı yönetmelikte belirtilen limit, koşul ve hükümler uyarınca gerekli tedbirler alınarak sağlanmalıdır.
Isı Çıkışı
Teslim edilecek radyoaktif atıklarda ısı çıkışı varsa, bu ısı çıkışı radyoaktif atığın orijinal zırhın veya paketin yapısına zarar verici bir etkisi olmayacak düzeyde olmalıdır.
Gaz Çıkışı
Atık tarafından üretilen gazlar, atık paketinin belirlenen özelliklerine zarar vermemelidir (şişme, patlama, aşındırma vb.).
Taşıma ve depolama sırasında, sıcaklığın artması, hava basıncı değişimi, çalkalanma gibi nedenlerle, kap içindeki madde tehlikeli boyutlarda gaz oluşturuyor ve basıncı artıyorsa, fazla gazı dışarı atarak otomatik basınç ayarlamasını sağlayacak sistemler takılmış kaplar kullanılmalıdır. Ancak, çıkan gazın tehlikeli ve zararlı olması durumunda, tehlikeyi önleyici başka önlemlerin alınması gerekir.
Kimyasal İçerik
Tesisimize teslim edilecek tüm radyoaktif atıklar için teslimden önce ilgili analizlerin tesisimize sunulması gerekmektedir.
Kimyasal kirlilik ihtiva eden radyoaktif sıvılar, ilgili kimyasalın şartlarına göre muhafaza edilmesinin yanında yüzey dozunun taşıma limitlerine çekilmesi için ayrıca zırhlanmalıdır.
Radyoaktif atık kimyasal madde içeriyorsa bu atık formunun hava ya da su ile doğrudan yanıcı, patlayıcı bir tepkimeye girmemesi gerekir. Atık üreticisi bu durumlarda atığın kimyasal kararlılığını sağlamalıdır.
Yanma Dayanımı
Orta ve yüksek seviyeli radyoaktif atıkların paketlenmesi için yanmazlık sınıfı A kategorisi (alev almaz) olan malzeme kullanılmalıdır.
Düşük ve çok düşük seviyeli radyoaktif atıklar için en az yanmazlık sınıfı B2 sınıfı olmalı (kullanılan malzeme alev kaynağı uzaklaştırıldığında yanmaya devam etmemelidir).
Parlayıcılığı 65 0C altında olan hiçbir malzeme radyoaktif atıklarla birlikte kullanılmamalıdır.
Atık paketi
Genel koşullar:
Tanımlama
Paket yüzeyindeki etikette, radyoaktif atıkla ilgili aşağıdaki bilgiler yer almalıdır.
Paket tipi
İç Yerleşim
Dayanım
Atık paketi;
Kalite kontrol
Uygunsuzluklar
Atık Kabul Koşullarına uygun olmayan durumlarda atıklar RAİT uzmanlarınca yapılan değerlendirme sonrası geçici depolama alanına alınır veya tesise kabul edilmeden geri gönderilir. Geçici depolamaya alınması durumunda; atık sahibi TENMAK “Radyoaktif Atık Hizmetleri / Radyoaktif kaynakların geçici depolanması” hizmetine başvuru yapar. Atık Kabul Koşulları, atık sahibi tarafından yerine getirilinceye kadar RAİT geçici depolama alanında muhafaza edilir. Atık sahibi atık kabul koşullarını sağladıktan sonra ilgili radyoaktif atıklar geçici depolamadan alınır, geçici depolama hizmet bedeli hesaplanarak atık sahibine bildirilir. Geçici depolama hizmet bedelleri tahsil edildikten sonra radyoaktif atık teslim işlemleri uygulanır.
RAİT Atık Kabul Koşullarının uygunluğunun tespiti
RAİT Atık Kabul Koşullarına uygun olmayan paketler hakkında yapılan işlemler
2025 Yılı Hizmet ve İşlem Bedelleri Listesi
Radyoaktif atıklarını tesisimize teslim etmek isteyen özel veya tüzel kişilerin atık kabul koşulları, atık hizmetleri vb. gibi hususlarda bilgi almak için öncelikle birimimizle Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir. eposta adresi üzerinden irtibata geçmeleri gerekmektedir. Radyoaktif atık teslimi başvurusu yapan tüm kuruluşlara gerekli bilgilendirme ve destek sağlanmaktadır.
2025 Yılı Hizmet ve İşlem Bedelleri Listesi’ne https://www.tenmak.gov.tr/Belgeler/TENMAK_Hizmet_ve_islem_Bedelleri_Listesi.pdf bağlantısı üzerinden erişim sağlayabilirsiniz.
Radyoaktif Atık Yönetimi İle İlgili Sık Sorulan Sorular (SSS)
RAYK MEVZUAT
İLETİŞİM BİLGİLERİ
Radyoaktif Atık Yönetimi Koordinatörlüğü Yarımburgaz Mah. Nükleer Araştırma Merkezi Yolu No:10 34303 Halkalı K.Çekmece
İSTANBUL
Tel : 0212 473 26 00 Dahili: 8100, 8101, 8102, 8103, 8104, 8105, 8141 Faks: 0212 473 26 34 e-Mail: Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir. |
|